juli 2021 door Esther Hegt en Neil Jones
Waar blijven de giftige alkaloïden van Jakobskruiskruid na de bloei?
Omdat de vraag waar de giftige alkaloïden na de bloei blijven zijn we op zoek gegaan of dit ergens is beschreven.
In 2009 schreven R. Molyneux en anderen al een hoofdstuk over verschillende giftige alkaloïden, in dit stukje schrijven ze dat het hoogste percentage alkaloïden in alle Kruiskruiden gevonden worden in bloemen en zaden, maar ook dat de alkaloïde levels snel omlaag gaan na zaadverspreiding. Na de bloei gaat de plant dood.
Highest total alkaloid levels in all Senecio species are found in the inflorescences and seeds, and alkaloid levels decline markedly after seed dispersal. 1
“De hoogste totale alkaloïdeniveaus in alle Senecio-soorten worden gevonden in de bloeiwijzen en zaden, en de alkaloïdeniveaus nemen aanzienlijk af na zaadverspreiding.”
In Nederland werd er in 2009 ook onderzocht door het Louis Bolk instituut dat van nature afgestorven Jakobskruiskruid het volgende voorjaar geen giftige stoffen meer bevatte.
Uit de resultaten blijkt dat van nature afgestorven Jacobskruiskruid in het volgende voorjaar géén giftige stoffen meer bevat. Dit is een verrassende uitkomst omdat gemaaid gedroogd materiaal wél zijn giftigheid behoudt.2
Ook L.W.Smith en anderen schrijven in , J. Nat. Prod. 44, 129 (1981) Plant Sources of Hepatotoxic Pyrrolizidine Alkaloids
Plants containing pyrrolizidine alkaloids are so numerous and widespread that they can be expected to be present in most environments. The main sources are the families Boraginaceae (all genera), Compositae (tribes Senecioneae and Eupatorieae) and Leguminosae (genus Crotalaria), the potential number of alkaloid containing species being as high as 6000, or 3% of the world’s flowering plants. 3
Pyrrolizidine alkaloïden komen wereldwijd in heel veel plantensoorten voor, je kunt ze verwachten in iedere omgeving. Men denkt dat wereldwijd 3% van alle bloemplanten pyrrolizidine alkaloïden bevat, 3 De meesten komen uit de Boraginaceae {familie ruwbladigen} Compositae {samengesteldbloemigen} en Leguminosae {vlinderbloemfamilie}.
Gebrek aan gepubliceerde data;
Een levende Kruiskruidplant maakt pyrrolizidine alkaloïden als afweer tegen vraat. Een natuurlijk afgestorven Kruiskruidplant maakt geen Pyrrolizidine Alkaloïden meer, de plant heeft de afweer niet meer nodig. Maar de kwestie is hoe lang PA’s die voor de dood van de plant gemaakt zijn nog in de dode plant achter blijven. Dat weten we niet echt, maar het lijkt logisch dat ze langzaam afgebroken worden, zoals ook bleek uit het onderzoek van het Louis Bolk instituut. Het is jammer dat hier nog niet zoveel onderzoek en data over bekend zijn. Het zou goed zijn dat organisaties van zowel paarden in Nederland {sectorraad paarden} als vee {LTO} hierin zouden investeren. In Verenigd Koninkrijk {B.H.S. British Horse Society } en {NFU, the Voice of British Farming}
We vonden wel een artikel dat een goed beeld kan geven van hoe planten verouderen en afsterven. Dit is een algemene context en gaat niet specifiek over PA’s, Senescence, ageing and death of the whole plant. 4 Het artikel legt wel uit dat een plant eigenlijk ook een stofwisseling heeft. Samengevat in hele simpele bewoording:
Een plant die dood gaat heeft de inhoudstoffen niet meer nodig om in leven te blijven, de plant stopt met het maken van die stoffen, de bladeren worden geel en vergaan tot stof.
Ook vonden een artikel over Heliotropium 5 {een plant uit de ruwbladigenfamilie} dat is interessant omdat dit een publicatie is die wel over een plant gaat die PA’s maakt.
“In very young leaves, one-fifth of their full size, the PA’s
amounted to 5.3 and 1.6% respectively, whereas old yellowing leaves showed a 20-fold lower content.”
Vertaald staat er staat letterlijk;
“In zeer jonge bladeren, die nog maar een vijfde waren van hun volledige grootte, bedroegen de PA’s respectievelijk 5,3 en 1,6%, terwijl de oude en vergelende bladeren bladeren een 20-voudig lager gehalte vertoonden.”
Dit gaat om een levende plant die inmiddels oud genoeg is dat de plant gaat afsterven en niet om een afgemaaide plant.
Hooien; Onbedoeld maai je de afweer {lees pyrrolizidine alkaloïden} van de plant mee
Kruiskruidplanten maken PA’s en slaan ze op in de plant. Bij maaien oogst je een levende plant die nog volop actief is om zijn afweer te maken. Onbedoeld maai je dus ook de afweer { lees pyrrolizidine alkaloïden } van de plant mee. Pyrrolizidine alkaloïden kunnen in verschillende vormen voorkomen. Deze vormen kunnen door chemische processen in een andere vorm omgezet worden. Sommige van deze vormen zijn na inname giftig voor mensen en dieren.
Koop in ieder geval geen bermhooi. Bij natuurhooi is het belangrijk om een garantie te vragen of het hooi geschikt is als diervoeding en vrij is van giftige planten, zie het blog Jakobskruiskruid waardevol in de berm, maar hoort niet in hooi.
Bronnen:
1 Russell J. Molyneux, Kip E. Panter, Chapter 3, Alkaloids Toxic to Livestock, Editor(s): Geoffrey A. Cordell,
The Alkaloids: Chemistry and Biology,
Academic Press, Volume 67, 2009,
2 Van nature afgestorven jacobskruiskruid is niet giftig
3 L.W.Smith and C.C.J. Culvenor, J. Nat. Prod. 44, 129 (1981) Plant Sources of Hepatotoxic Pyrrolizidine Alkaloids
4 Thomas, H. (2013), Senescence, ageing and death of the whole plant. New Phytol, 197: 696-711. https://doi.org/10.1111/nph.12047
5 James L. Catalfamo, William B. Martin, Helena Birecka,
Accumulation of alkaloids and their necines in Heliotropium curassavicum, H. spathulatum and H. indicum,
Phytochemistry, Volume 21, Issue 11, 1982, Pages 2669-2675,
